سخنی درباره تاریخچه کابینت آشپزخانه در ایران
صاحب این قلم دانش و مدعائی در زمینه تاریخ ( از جمله تاریخ دکوراسیون ) ندارد. لذا این یادداشت تنها به بخش اخیر تاریخ کابینت آشپزخانه در ایران می پردازد.
چوب بلوط یکی از انواع چوب است که بجهت سختی و بافت فشرده, مقاومت بسیار در برابر هرگونه خوردگی و فرسایش دارد.
یکی از پُرکاربردترین شاخه های دکوراسیون داخلی ساختمان, سیستم کابینت آشپزخانه است. نخستین کابینت های آشپزخانه که مصرف عمومی پیدا کردند, کابینت های فلزی بودند که تقریبا همزمان با رشد بیسابقه ساخت و ساز در دهه 50 ( بویژه در شهرهای بزرگ ) رواج یافتند.
مشکل اصلی این کابینت ها محیط مرطوب آشپزخانه و تماس مداوم با رطوبت بود. در چنین شرایط بدنه ( بویژه کف ) کابینت و درها زنگ زده و ضمن از ریخت افتادن, سوراخ شده و به مرکزی برای رشد حشرات ( بویژه سوسک ) بدل می گردید.
اگرچه هنوز هم بجهت قیمت مناسب کابینت های فلزی کاملا ساده بازار دارد, اما پوشش رنگی آنها پیشرفته تر از کابینت های فلزی قدیمی است که به سرعت دچار زنگ زدگی و فرسایش میشدند.
از اواخر دهه 50 و رشد صنعت چوبهای فراوری شده ( از جمله تولید انواع نئوپان ) بتدریج برای درب کابینت ها از چوب و نئوپانهای با روکش مختلف استفاده شد. اما هنوز بدنه بسیاری از کابینت آشپزخانه ها فلزی بود. با رواج نئوپانهای با روکش لترون ( که در آغاز اغلب به رنگ سفید بودند ) کم کم بدنه کابینت ها نیز چوبی شد.
با استفاده از نئوپان و چوب, مشکل زنگ زدگی کابینت آشپزخانه ها مرتفع گردید. اما هنوز رطوبت محیط مزاحم بود و نئوپان بجهت جذب رطوبت بالا, بزودی متورم شده ( باصطلاح باد میکرد ) و بافتش را از دست می داد. در چنین وضعیت, کابینت بی ریخت و نیز دارای خلل و فرجی در مقاطع میگردید که بازهم عملا محل مناسبی برای رشد حشرات می شد.
بزودی نه تنها در تولید چوبهای فراوری شده پیشرفتهای بسیار صورت گرفت, بلکه پیشرفتهای فنی اساسی در تولید و اجرای رنگ های پوششی نیز بوقوع پیوست. به این ترتیب کابینت های فلزی چه بلحاظ جنس, طرح و پوشش رنگ, بکلی با آنچه قبلا وجود داشت تفاوت نمودند.
کابینت های چوبی امروز چه بجهت نوع چوب مصرفی, پوشش رنگی و یراق آلات, بکلی با کابینت های چوبی قدیم متفاوتند.
با استفاده از قالب و ماشین آلات پرس جدید, درهای کابینتی قاب داری تولید گردیده که هیچ تفاوت ظاهری با نمونه های چوبی ندارند. این نوع از کابینت بجهت قیمت بسیار به صرفه بوده و بهمین جهت بازار قابل توجهی نیز دارند.
پیشرفتهای در تولید رنگهای پوششی و نیز شیوه رنگکاری کوره ای, مشکل خوردگی و زنگ زدگی کابینت های فلزی را برای همیشه برطرف نموده است. آسیب پذیرترین بخش کابینت آشپزخانه, کف کابینت زیر سینک می باشد. با استفاده از این نوع از رنگ و رنگکاری, مشکلات ناشی از آبریزش و رطوبت در این قسمت کابینت دیگر وجود ندارد.
با استفاده از خط رنگ تمام اتوماتیک کوره ای, میزان پوشش رنگ بقدری با دقت و ثبات انجام میگیرد که حتی با شیوه رنگکاری کوره ای نیمه اتوماتیک گذشته نیز قابل مقایسه نیست.
با تولید انواع جدید چوبهای فراوری شده, مثل انواع MDF و HDF , محصولاتی فراهم شده که بجهت نوع رزین و فشردگی فوق العاده بالا دارای کمترین میزان جذب رطوبت می باشند. از سوی دیگر با تولید روکش های جدید و خاص ( از جمله انواع روکش pvc ) و ماشین آلات پرس گرم, سرد و ” وکیوم ” , امکاناتی فراهم گردیده که مشکلات قبلی کابینت های چوبی آشپزخانه ها برای همیشه منتفی شده است.
این پیشرفتها که البته شامل مجموعه صنعت و هنر دکوراسیون می باشد, بیشترین استفاده را به جهت کاربری در صنعت کابینت آشپزخانه داشته است.
تمام زیبائی یک کابینت چوبی به آنست که به مرور و در اثر رطوبت تغییر فرم نداده و باصطلاح ” بی ریخت ” نشود !
کابینت آشپزخانه اگرچه تحولی جدی در دکوراسیون داخلی ساختمان ( بویژه معماری این فضا ) پدید آورده, اما مشکلاتی نیز بویژه در زمینه تعمیر و نگهداری تجهیزات آشپزخانه پیش روی مصرف کنندگان قرار داده است. از جمله این مشکلات, محدودیت دسترسی در موقع بازدیدهای دوره ای و نیز تعمیر و نگهداری می باشند.
یکی از بخشهای حساس و مهم برخی تجهیزات آشپزخانه ( مثل ماشین های لباسشوئی و ظرفشوئی ) بخش آبگیری و تخلیه آنست که دقیقا در پشت آن قرار دارد. موقعیت کیپ ( فیکس ) این تجهیزات در مجموعه کابینت, مشکلاتی را در موقع جا زدن شیلنگهای مربوطه بوجود می آورد که باعث اشکال در سیستم آبگیری و تخلیه این ماشینها میشود.
در زبان فارسی مثالی هست که : ” بکش, اما خوشگلم کن ! “. کاری به دیگر مصداقهای این مثال نداریم. اما اگر در طراحی کابینت آشپزخانه ها دقت شود, میتوان با تامین دسترسی مناسب و باندازه از طریق کابینت های مجاور بدون کمترین آسیب زیبائی شناسانه, مشکل فنی فوق را به آسانی برطرف کرد.
این یادداشت صرفا به شرح بخشی از تاریخچه این شاخه دکوراسیون داخلی ساختمان اختصاص داشت. با آرزوی سلامتی و رفع هرچه زودتر مشکل کرونا از سر اقتصاد مردم, سایت ” دکوراسیون بهفرم ” در آینده خواهیم کوشید درباره مسائل فنی مرتبط با کابینت های آشپزخانه بیشتر باهم گفتگو کنیم.
یکی از نکات بسیار مهم در صنعت کابینت سازی, اهمیت ویژه رعایت اصول ایمنی بواسطه سرعت نسبتا بالاتر تولید در این شاخه از دکوراسیون چوبی است. سرعت بالا و تولید بیشتر, همانقدر که به جهت تعدیل قیمت تمام شده کالا اهمیت دارد, ضریب خطر را نیز بمراتب بالا میبرد :
