بحثی درباره سلیقه شخصی و اجتماعی در دکوراسیون
آنچه باعث نوشتن این یادداشت گردید, ملاحظه تعدادی از فریم های آهنی حفاظ پنجره های قدیمی است که در یکی از شبکه های اجتماعی باشتراک گذاشته میشود. این فریم ها البته به منازل شخصی تعلق دارند, اما در معرض دید عموم هستند. از این جهت شاید جنبه اجتماعی هم داشته باشند که موضوع این نوشته است.
دقت در این فریم نشان از ذوق و سلیقه استادکاری دارد که بویژه در رعایت تناسب و قرینگی, توجه خاص داشته است !
در ” گذشته ” ضرب المثلی وجود داشت که چنین تبلیغ میکرد که گویا هر چهاردیواری, اختیاری است ! براستی مرز میان سلیقه ” شخصی ” و ” اجتماعی ” در آن دسته از زمینه های دکوراسیون که نمود عمومی دارند, کجاست ؟
بخش قابل توجهی از دکوراسیون, مربوط به فضای داخلی ساختمان است. اما بجز ساختمانهای عمومی, بخشی از دکوراسیون نیز نمود بیرونی دارد که میتواند جنبه عمومی و اجتماعی داشته باشد.
تکلیف آنچه در حوزه شخصی است, روشن است. سایت ” دکوراسیون بهفرم ” در گذشته مطالبی در این باره منتشر کرده ایم و باختصار توضیح داده ایم که دکوراسیون داخلی ساختمان ارتباط معینی با بودجه, فرهنگ, نیاز و . . . روحیات کسانی دارد که در آن منزل باهم زندگی میکنند.
اما درباره دکوراسیون داخلی ” ساختمانهای عمومی ” و نیز دکوراسیون خارجی ساختمان ( از جمله نمای ساختمان ها ) چه میتوان گفت ؟
در برخی کشورها مقررات جدی در این زمینه وجود دارد و هیچکس نمیتواند به صرف مالکیت شخصی, در نمای عمومی برخی قسمتهای شهرها که جنبه تاریخی دارند هر جور مایل بود دخل و تصرف کند.
معماری, ارتفاع, فاصله و نمای ساختمانهای مجاور چنین اثر تاریخی, قطعا باید تابع ضوابط معین باشد !
در این کشورها ( که اتفاقا دارای نظامهای سرمایه داری نیز هستند ) نوسازی بافتهای فرسوده, تنها منوط به رعایت و حفظ نمای قدیمی است که صدها سال قدمت دارند و بنوعی جزء شناسنامه آن شهر و محل بشمار میروند.
متاسفانه اینگونه ضوابط معماری و شهرسازی در ایران وجود نداشته و یا رعایت نمیشود. هر کس با هر سطح از سلیقه و درک زیبائی شناسی, بلائی بر سر منظره عمومی شهرها آورده که گفتنی نیست. اینهمه ساختمانهای جوراجور کوتاه و بلند و رنگ رنگ که ظاهرا به مسالمت کنار هم ایستاده اند, نتیجه چنین هرج و مرج در معماری شهری ماست.
در این هرج و مرج چگونه میتوان نشانی از طهران قدیم یافت ! ؟
تمامی شاخه های ساختمان ( از جمله زمینه های گوناگون دکوراسیون داخلی ساختمان ), البته جنبه فنی دارند. اما جنبه زیبائی شناسی برخی از این رشته ها نیز قابل توجه است. بعنوان مثال میتوان از بسیاری از شاخه های صنعت چوب, فلزکاری و بنائی نام برد که کمابیش ارتباط معین و مهمی با هنر دارند.
مسلما هر نجار یا . . . آهنگر که سفارشی قبول میکند, مطابق سلیقه و رضایت مشتری چیزی را میسازد و نصب میکند. اما در این میان قدری اختیار نیز با اوست که برخی اصول زیبائی شناسی را در طراحی, ساخت و نصب ملزومات گوناگون دکوراسیون رعایت کند. این یادداشت ” دکوراسیون بهفرم ” در رابطه با همین بخش از اختیارات استادکاران صاحب ذوق و سلیقه است.
سلیقه عمومی جامعه تابع فرهنگ است و با زمان ارتباطی معین و مستقیم دارد. سایت ” دکوراسیون بهفرم ” در گذشته مطالبی درباره ” مُد ” نوشته ایم و اینجا قصد تکرار آنها نیست. تغییر در فرهنگ عمومی جامعه نیز, اولا طولانی و زمانبر بوده و ثانیا نیاز به آموزش و تکرار دارد. رسانه های اجتماعی در این زمینه وظیفه حرفه ای و اجتماعی معین دارند.
هم زیبا و میسر است که ضمن تنوع, پیگیر هدفهائی مشترک نیز بود !
اما آن بخش که به عموم جامعه و مردم مربوط میگردد را نمیتوان بکلی رها کرد و منتظر نظر مثبت همگانی ماند. بنظر میرسد جامعه هم حق و وظیفه دارد در این موارد مقررات جدی وضع نماید تا مانع تعرض سلیقه های شخصی ( درست یا نادرست ) به بافتهای ساختمانی گردد که معرف تاریخ یک شهر یا محل می باشند ! ؟
ما در این باره بعدا بیشتر گفتگو خواهیم داشت. اما فعلا باید بیشتر مراقب سلامتی خود و عزیزانمان باشیم و راهی برای خلاصی از دست این مهمان ناخوانده نادیدنی ( کرونا ) بیابیم !
البته موزه ها مهمترین مکانهای حفظ هویت و فرهنگ هر کشور بشمار میروند. اما بخشی از میراث تاریخی یک محله, شهر و . . . کشور را نمیتوان در این موزه ها جا داد و مراقبت کرد :
